Ankara 18. Aile Mahkemesi, ana tarafından açılan soybağının reddi davasında TMK m.286/1’deki ‘‘Koca, soybağının reddi davasını açarak babalık karinesini çürütebilir. Bu dava ana ve çocuğa karşı açılır.’’ hükmünün Anayasa’ya aykırı olması sebebiyle ilgili düzenlemenin iptali için AYM’ye başvurdu. İtiraz ise soybağının reddi davasını açma hakkının koca ile çocuğa tanınıp anaya tanınmamasının hukuk devleti ve eşitlik ilkeleri ile bağdaşmaması ve bu durumun ana açısından hak arama özgürlüğünü ihlal etmesi gerekçelerine dayanıyordu.
AYM, ilk olarak koca ile çocuk arasında kurulan soybağı ilişkisinin ortadan kaldırılmasında; çocuğun annesinin özel hayatına saygı gösterilmesini isteme hakkı bağlamında menfaati bulunduğunu değerlendirdi. Ardından AYM, çocuğun biyolojik babası olmayan kocanın karine olarak baba olduğunun kabul edilmesinin annenin özel hayatına saygı gösterilmesini isteme hakkını ihlal edebileceği sonucuna vardı. Bu sonuca binaen de anne tarafından babalık karinesinin çürütülmesi için yargı mercilerine başvurunun etkili başvuru hakkının bir gereği olduğunu belirtti.
Bunların ışığında anne tarafından davacı sıfatıyla çocuğun biyolojik babasının koca olmadığı ileri sürülerek babalık karinesinin çürütülmesi için yargı mercilerine başvurulmasına imkân tanımayan TMK m.286/1 hükmünün özel hayata saygı gösterilmesini isteme hakkı bağlamında etkili başvuru hakkını ihlal ettiğine hükmedildi. Böylece, TMK m.286/1 hükmü Anayasa’nın 20. ve 40.maddelerine aykırı bulundu. Bugünden itibaren 9 ay sonra, yani 20.07.2024 tarihinde, yürürlüğe girmek üzere TMK m.286/1 hükmü iptal edildi.
Kararın detayı için tıklayınız.
