18.10.2023 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan İcra ve İflâs Kanununun Geçici 20’nci Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ’de İİK geçici 20.madde kapsamında muhafaza işleminin dayanağı olan haczin kalktığı yedieminde bulunan malların tasfiyesine ilişkin usul ve esaslara yer verildi. Esasen geçici 20.madde muhafaza işleminin dayanağı olan haczin kalktığı yedieminde bulunan malların re’sen tasfiyesini düzenlemekte. İlgili düzenlemedeki önemli kısımları sizler için derledik:
► Muhafaza işleminin dayanağı olan haciz kalkmış olup da yedieminde bulunan malların tasfiyesi takibin yapıldığı yer icra dairesince resen yapılacak. Takibin yapıldığı yerde birden fazla icra dairesi bulunuyorsa tasfiye işlemleri Bakanlıkça görevlendirilen icra dairesi tarafından yürütülecek.
► İcra dairesince tasfiye edilmesine karar verilen mala ilişkin bilgiler, tasfiye dairesine bildirilip daire tarafından duyurulacak. Duyuru, UYAP’a entegre portallar vasıtası ile icra dairesi ve dosya numarası, tasfiye dairesi ve dosya numarası, borçlunun adı ve soyadının ilk iki harfi ile Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasının ilk iki rakamı, tasfiye edilecek malın bilgileri, varsa rehin hakkı sahibi ve kamu haczine ilişkin bilgiler ile gerekli diğer bilgiler eşliğinde yapılacak.
► Tasfiye için tanınan süreler ise Tebliğ’in yürürlüğe girdiği tarihten itibaren yani 31.10.2023 tarihinden itibaren işlemeye başlayacak.
► Başvurulara ilişkin süreler Tebliğin 4 numaralı Ek’inde yer alan takvim dikkate alınarak uygulanacak. Örneğin Ek-4’te sicile kayıtlı olmayan tasfiye konusu mallar bakımından borçlunun 23 Kasım 2023 Perşembe’den 4 Aralık 2023 Pazartesi’ye kadar başvurma gerekliliği öngörüldü. Aksi halde tasfiye konusu malın mülkiyeti bedelsiz olarak Türkiye Kızılay Derneği’ne devredilecek.
Tasfiye işlemi için özel bir sıralama öngörüldü:
- 31.10.2023 tarihinden itibaren 10 gün içinde gümrük idaresi, 4458 sayılı Kanun kapsamında serbest dolaşımda olmayan tasfiye konusu malın gümrük işlemlerini yapmak üzere teslimi için tasfiye dairesine başvuracak ve aynı süre içinde malı teslim alacak. Gümrük idaresi tarafından belirtilen süre içinde mal teslim alınmazsa, Tebliğ’de takip eden maddeler gereğince tasfiye işlemlerine devam edilecek.
- Gümrük idaresinin tarafından teslim alınarak mal tasfiye edilmezse tahsil dairesi 10 gün içinde 6183 sayılı Kanun uyarınca üzerinde haciz bulunan tasfiye konusu malı muhafaza ve/veya satış işlemlerini yapmak üzere teslimi için tasfiye dairesine başvuracak ve aynı süre içinde malı teslim alacak.
- Eğer tahsil dairesi teslim almazsa bu süreyi takiben 10 gün içinde borçlu tarifeye göre belirlenen yedieminlik ücretini ödemek suretiyle malı teslim almak için tasfiye dairesine başvuracak ve aynı süre içinde malı teslim alacak.
- Borçlu da teslim almazsa rehin hakkı sahibi 10 gün içinde rehinden kaynaklanan hakkını kullanarak bu durumu tasfiye dairesine bildirecek.
- Sicile kayıtlı mallar bakımından sayılan 4 adım içerisindeki sürelerde mal tasfiye edilmezse tasfiye dairesi malın re’sen satış işlemlerine başlar. Malın son 2 yıl içinde İİK m.87/2 uyarınca yapılan kıymet takdiri yoksa re’sen kıymet takdiri de yapılacak.
- Yukarıda bahsi geçen hiçbir şekilde mal tasfiye edilmezse yediemin malın mülkiyetinin kendisine geçirilmesini isteyebilecek.
- Yediemin de kendisine devri istemezse bu süreyi takiben 1 ay içinde sicile kayıtlı mallar bakımından MKE A.Ş. hurda bedelini ödeyip devralabilecek. Hurdaya ayırma işleminin tamamlanması için Ekler kısmında gerekli belgeler yer alıyor.
- Sayılan 7 farklı usulde de mal tasfiye edilememiş ve devredilememişse tasfiye dairesi, malın mülkiyetinin bedelsiz olarak Kızılay’a devrine yönelik kararın verilmesi için dosyayı icra mahkemesine gönderecek. İcra mahkemesinin kabul kararı üzerine tasfiye tamamlanmış olacak. Tasfiye konusu mal, Kızılay tarafından bildirim tarihinden itibaren bir ay içinde teslim alınacak.
İcra mahkemesi tasfiye dairesi tarafından mülkiyetin devri için gönderilen dosyalarda en geç 10 gün içinde karar verecek. Artık mahkeme kabul kararı verirse malın mülkiyeti ilgiliye geçecek. Devir teslim işlemi ise tasfiye dairesi tarafından mal üzerindeki tüm haciz ve rehinlerin kaldırılması suretiyle gerçekleştirilecek.
Önemli bir husus daha: tasfiye konusu malın vergi, ceza, prim gibi borçları, borçluya ait olacak ve mülkiyet ilgiliye, tüm borç ve yüklerinden âri olarak geçecektir. Bu noktada devir ve tescil işlemleri her türlü vergi, resim ve harçtan müstesna bırakılacak.
Kısaca süresi içinde başvurulmadığı takdirde tasfiyede izlenecek sıralama aşağıdaki gibi olacak:
Gümrük İdaresi → Tahsil Dairesi → Borçlu → Rehin Hakkı Sahibi → Yediemin → Tasfiye Dairesi (sicile kayıtlı bir mal ise) → Makine ve Kimya Endüstrisi Anonim Şirketi (sicile kayıtlı bir mal ise) → Türkiye Kızılay Derneği
Sürelere ilişkin her türlü detay Ek-4’te yer alıyor. İlgili düzenleme 31.10.2023 tarihinden itibaren yürürlüğe girecek.
Düzenlemenin detayları için tıklayınız.
